Activity based costing

Bij het vaststellen van de kostprijs wordt vaak een sleutel gebruikt om de kosten te verdelen. Op deze manier worden producten die vaker verkocht worden onevenredig duur t.a.v. . Op dezelfde manier worden producten die minder verkocht worden en minder efficiënt zijn voor het productpark goedkoper. De Activity Based Costing analyse, afgekort ABC-analyse, komt deze problematiek tegemoet door de kosten te vorderen op de producten waar ze daadwerkelijk voor gemaakt zijn.

Voorwaarde is om alle processen en daarbij behorende kosten in kaart te brengen.

Kosten zijn te verdelen in:

Interne kosten:

• Unit level: kosten worden toegewezen per product.
• Batch level: kosten van activiteiten worden per batch, lot of serie toegewezen.
• Product level: kosten van activiteiten worden toegewezen aan gemaakte producten of aan de te maken producten. Een voorbeeld is alle kosten van research.

Externe kosten:

• Facility level: kosten van activiteiten worden toegewezen aan algemene onderzoeksactiviteiten.
• Customer level: kosten van activiteiten worden overeenkomstig het product level toegewezen.

Uiteindelijk zullen de externe kosten toch met een bepaalde sleutel verdeeld worden omdat deze niet kunnen worden toegewezen aan de producten.

Na het vaststellen van de activiteiten kunnen de kostenveroorzaker vastgesteld worden. Dit zijn de gebeurtenissen die ervoor zorgen dat er activiteiten uitgevoerd gaan worden. Het doorrekenen van de kosten gebeurt door de kosten te vermenigvuldigen met de kostenveroorzakers (bijvoorbeeld totale aantal orders x de kosten van één order). Kosten verbonden aan onbenutte capaciteit of overcapaciteit worden in de analyse niet meegenomen.

Om de analyse in goede banen te leiden dienen de volgende stappen gevolgd te worden:

• 1. Vaststellen van kostenobjecten
• 2. Vaststellen van de ondernemingsprocessen en de activiteiten die daarbij horen.
• 3. Bepaal de productiemiddelen (mensen, machines, computers etc.) om deze vervolgens geheel of gedeeltelijk toe te wijzen aan een activiteit.
• 4. Vaststellen van de kosten van de resources.
• 5. Vaststellen van de kostenveroorzakers.
• 6. Vaststellen van de kosten per activiteit.
• 7. Bepaal de kosten per kostenobject.

Uiteindelijk ontstaat er een overzicht van de kosten zodat verborgen kosten zichtbaar worden. Met deze informatie kan een nieuwe prijsstelling ontwikkeld worden zodat de concurrentiepositie verbeterd kan worden.

Steven Wiertz Aaron Mulder